Noodzaak tot aanpassingen aan Keizer

Het Keizer-systeem is een veelgebruikt indelingssysteem bij veel schaakverenigingen. Het sterke punt van het Keizer-systeem is dat er rekening wordt gehouden met het feit dat spelers niet elke week kunnen meespelen op de clubavond, maar dat er toch een alleszins redelijke ranglijst kan worden gemaakt. Caissa maakt al zeer veel jaren gebruik van het Keizer-systeem, maar in de loop der tijd zijn er verschillende aanpassingen gedaan. Het belangrijkste probleem met Keizer is dat er een zeer groot aantal spelers is, met zeer uiteenlopende speelsterktes en bovendien met spelers die slechts een enkele keer meespelen tot spelers die er (vrijwel) altijd zijn. Met name het ontstaan van ‘mismatches’ heeft geleid tot verschillende aanpassingen in het Keizer-systeem. Het probleem van mismatches ontstaat op het moment dat sterke weinigspelers ingedeeld worden tegen veel zwakkere tegenstanders die wel vaak spelen. Een oplossing is lastig omdat de keizerscore in het Systeem Keizer functioneel ‘overloaded’ is: de score bepaalt 1) de plaats op de ranglijst, 2) de ronde-indeling als ook 3) de puntenbeloning bij winst, remise of afwezigheid. Het gevolg is dat iedere symptoomoplossing tot ongewenste resultaten elders leidt.

Actueel Keizer-systeem

In seizoen 2014-2015 wordt gebruik gemaakt van Aangepast Keizer dat door het Windowsprogramma Sevilla wordt ondersteund. Het belangrijkste kenmerk is dat de keizerscore, en dus de plaats op de ranglijst, niet langer de keizerwaarde van een speler bepaalt. De keizerwaarde heeft in Aangepast Keizer een eigen, afwijkende berekening. In de stand is de keizerscore terug te vinden onder het kopje ‘score’ en de keizerwaarde onder het kopje ‘val’.

Berekening Keizerscore

Voor het berekenen van de keizerscore krijgt een speler voor respectievelijk een overwinning, remise en verlies 100%, 50% en 0% van de keizerwaarde van de tegenstander. Afwezigheid wordt beloond met 33% en afwezigheid voor de club met 50% van de eigen keizerwaarde. Dit is gelijk aan het ’normale’ Keizer-systeem. Ook is het aantal malen 33% bij afwezigheid beperkt tot 5 keer per cyclus. Na deze 5 keer krijgt een speler 0%. De keizerscore bepaalt echter alleen nog maar de plaats op de ranglijst en heeft geen invloed op de indeling of de puntenbeloning van de spelers. Daarvoor bestaat een onzichtbare tweede ranglijst van keizerwaardescores. We noemen deze ranglijst ‘de onzichtbare ranglijst’, met dank aan Jeanne Potters die de term tijdens de ALV in september 2012 heeft geïntroduceerd.

Bepaling onzichtbare ranglijst

De onzichtbare ranglijst bepaalt de keizerwaarde van een deelnemer en dient ook als basis voor de wekelijkse indeling. Wie zich wil voorbereiden op mogelijke tegenstanders, kijkt dus naar spelers met een ongeveer gelijke keizerwaarde (de kolom ‘val’) en niet naar de positie op de ranglijst. De speler met de hoogste positie op de onzichtbare lijst krijgt een keizerwaarde van 260, de volgende krijgt 259 enzovoort. Voor het berekenen van de onzichtbare score krijgt een speler voor respectievelijk een overwinning, remise en verlies 100%, 50% en 25% van de keizerwaarde van de tegenstander. Afwezigheid wordt ongeacht de reden beloond met 50% van de eigen keizerwaarde.